Rritja e një fëmije me autizëm sjell sfida dhe pengesa të ndryshme për prindërit.
Prindërit përpiqen me shumë dashuri që fëmija i tyre të bëhet sa më i pavarur, të zhvillohet dhe çdo përparim është një bekim. Megjithatë, nuk është aq e lehtë të kontrollosh sjelljen e fëmijëve autikë.
“Kemi punuar shumë, kaq shumë, për ta bërë vajzën time autike Lisa të flasë. Ne kaluam muaj e muaj me terapi të të folurit, terapi të sjelljes dhe terapi profesionale pa sukses.
Kemi këmbëngulur me orë e orë të tëra së bashku duke kërcyer në trampolinë të kapur për dore. Duke përsëritur: “Një, dy…” dhe prisja që Lisa të thoshte “tre”, por dëgjova vetëm rrahjet ritmike të këmbëve tona në trampolinë. Asnjë fjalë nuk doli nga goja e saj, vetëm heshtja: heshtje zhgënjyese.
Dhe pastaj një ditë ajo papritmas tha versionin më të bukur të fjalës “tre” që kam dëgjuar ndonjëherë. “Tiiiiii,” tha ajo. Unë u kënaqa!
Pas kësaj, gjuha e saj përparoi bukur. Në tre deri në katër vitet e ardhshme, ajo do të mësonte t’i shprehte dëshirat dhe nevojat e saj lehtësisht, dhe ndonjëherë me dashamirësi, dhe të bënte e t’u përgjigjej pyetjeve.
Kam ëndërruar prej kohësh të njihem me funksionet e brendshme të mendjes së saj. E dija tashmë se nuk ka qenie më të sjellshme, më emocionale dhe më të ndershme se vajza ime.
Neurotipikët kanë një qasje të ndryshme ndaj së vërtetës
Ne e filtrojmë të vërtetën përmes një sërë skenarësh të mundshëm dhe opinione të vëzhguara, dhe më pas kalojmë rreth së vërtetës në një mënyrë për t’u siguruar që asnjë ndjenjë të mos lëndohet. Por në botën e Lisës nuk ka asnjë filtër. Ajo thotë atë që mendon dhe nënkupton atë që thotë. Një i rritur veçanërisht shprehës me autizëm e shpjegoi dikur mirë këtë kur u kërkoi njerëzve që të mos u jepnin fjalëve të tij një kuptim që nuk e kishin.
Vajza ime është e dëshpëruar që të përfshihet në çdo bisedë që ndodh rreth saj. Ajo nuk di gjithmonë se si të bashkohet, kështu që ajo kap çdo gjë të njohur që i lejon asaj të fusë mendimet e saj.
Për shkak të kësaj, ajo ishte në “telashe” gjatë orëve të mësimit, ku përbëheshin nga shumë volejbolliste dhe trajneri i volejbollit, teksa diskutonin për detajet e sezonit të tyre. Lisa ishte e emocionuar sepse kjo ishte një temë e njohur, kështu që ajo bërtiti: “Epo, ekipi i volejbollit nuk ka fituar asnjë ndeshje këtë sezon!”
Një herë tjetër, një mik i familjes mbeti i papunë dhe vajza e tij ndau me Lisen se ku do të dëshironte të shkonte për pushime. Lisa ju përgjigjë: “Nuk mund të shkosh për pushime sepse babai yt nuk ka punë dhe ti nuk ke para”. Në të dyja situatat, ajo foli vetëm të vërtetën dhe nuk kishte ndërmend të lëndonte ndjenjat e askujt.
Ky filtër që mungon funksionon edhe në një mënyrë tjetër. Ndonjëherë, kur përpiqet të kuptojë se si funksionon bota, ajo bën pyetje që njerëzit e keqkuptojnë.
Kur ajo po përpiqej të kuptonte shtatzëninë, ajo pyeti një burrë obez nëse ishte shtatzënë. Kur ajo po përpiqej të kuptonte vdekjen, ajo mendoi se të gjithë vdiqën pikërisht kur mbushën 100 vjeç. Ajo shkonte vërdallë duke i pyetur njerëzit sa vjeç ishin dhe më pas bënte llogaritjen dhe në fakt i tregonte se sa vite kishin mbetur për të jetuar.
Përsëri, nuk kishte asnjë qëllim keqdashës pas fjalëve të saj. Ajo thjesht mblidhte dhe ndante informacione. Vajza ime nuk është e pasjellshme dhe e vrazhdë, ajo ka autizëm.
Në mënyrë që Lisa të pranohet ashtu siç është, ajo do të ketë nevojë për dikë që është gati të shikojë përtej fjalëve të saj dhe të shohë zemrën e saj të mirë.
Por a nuk duhet të gjejmë të gjithë kohë për të parë përtej fjalëve të folura dhe për të parë në zemrën e personit që qëndron pas tyre? A e bën një person të tmerrshëm një fjali e gabuar? A e bën armik një mendim i ndryshëm?
Ndoshta, vetëm kjo është që autizmi mund t’i mësojë botës.”/natalmedia.com/
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
